Büyük hayaller ve hedeflerle yola çıkan her 10 e-ticaret şirketinin neredeyse yalnızca biri uzun yıllar çalışmaya devam edebiliyor. Rekabetin çok yüksek olduğu e-ticaret sektöründe başarı ve başarısızlığı ayıran ince bir çizgi bulunuyor. SWOT analizi gibi metotlar da şirketinizin ihtiyaçlarını ve nasıl daha başarılı olabileceğinizi ortaya koyuyor.
Öncelikle SWOT analizinin ne olduğuna yakından bakıp ardından e-ticaret sektörü hakkında SWOT analizi için daha derine inelim.
SWOT Analizi Nedir?
SWOT analizi İngilizce’de Strength, Weakness, Opportunities, Threats kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuş şirketlerin güçlü yönlerini, zayıflıklarını, önündeki fırsatları ve tehditleri görmeleri için yapılan bir çalışmadır.
Analiz çalışmasını yaparken her madde için kendinize sorular sormalı ve bu şekilde bu maddeler için gerekli cevapları bulmalısınız. Anlamlı bir SWOT analizine erişmek için tüm maddelerde yaklaşık aynı sayılarda ögeyle ilerlemek avantaj sağlayacaktır. Örneğin çok fazla güçlü yön yazıp zayıf yönlerinizi bir maddede es geçerseniz şirketinizin büyümesi için gerçekçi bir çalışma ortaya koyamamış olursunuz.
Tıpkı SWOT analizi gibi pazarlama hunisi (marketing funnel) de ilginizi çekebilir. Bu konuyla ilgili yazımıza da göz atabilirsiniz.
E-Ticaret SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
SWOT analizi yaparken maddeleri doğru bir şekilde doldurabilmek için gerekli soruların ne olduğunu açıklayalım. Bu sorular birçok sektör için aynı şekilde sorulabilir fakat sorulardan bazılarını e-ticaret şirketlerinin daha çok faydalanabileceği şekilde hazırladık.
Güçlü yönlerinizi keşfetmek için kendinize şu soruları sormalısınız:
- Şirketiniz hangi konuda fark yaratacak şekilde başarılı?
- Müşterileriniz size hangi konularda olumlu geri dönüşler veriyor?
- Şirketiniz hakkında her şeyi değiştirme hakkınız olsaydı kesinlikle değiştirmeyeceğiniz şey ne olurdu?
Zayıf yönlerinizi keşfetmek için şu soruları sorabilirsiniz:
- Hangi ürünlerinizin satışları başarısız?
- Kullanıcılarınız en çok neyden şikayet ediyor?
- Şirketinizde ilk geliştirmek istediğiniz şey ne olurdu?
E-ticarette sizin için fırsatları keşfetmek için en ideal sorular şunlar olabilir:
- Operasyon sürecinizi daha otomatize edebilecek teknolojiler var mı?
- Satışlarınızı arttırabilecek yeni platformlar var mı?
- Dünya’daki farklı marketlere nasıl girebilirsiniz?
E-ticarette sizi bekleyen tehditleri tespit etmek belki de bu maddeler içerisinde en önemlisi olabilir. Bu maddeye uzun uzun kafa yormanızı tavsiye ederiz.
- Yükselen enflasyon sizin için nasıl bir krize dönüşebilir?
- Rakiplerinizin sizi kolayca alt edebileceği konu nedir?
- Kullanıcılarınız sattığınız ürünlere karşı ilgisini kaybediyor mu?
E-ticaret siteniz için SWOT analizini yapabilmenizi sağlayacak 4 maddenin hepsine 3’er soru önerisinde bulunduk. Siz bu soruları daha çok arttırıp sektörünüz özelinde çeşitlendirebilirsiniz.
E-Ticaret Sektörü Hakkında SWOT Analizi
SWOT analizini şirketinizle sınırlı tutmak zorunda değilsiniz. Rakiplerinizi değerlendirirken ve rakip analizi yaparken bildiğiniz bilgiler doğrultusunda onlar adına da SWOT analizi çıkarmak sizin için yeni fırsatları ortaya koyabilir. Örneğin onların zayıf bulduğunuz yönleri sizin için yeni fırsatlar olabilir. Tam tersine onların güçlü yönleri de sizin tehditleriniz haline gelebilir.
Rakip SWOT analizi haricinde sektörünüz hakkında yapılacak SWOT analizi de geleceğe yönelik ne kadar kalıcı olabileceğinizi belirleyen bir noktaya dönüşebilir. Örneğin Türkiye’de her köşe başında açılan lokmacılar birkaç yıl sonra kaybolmaya başlamıştı. Sektörel olarak yapılacak doğru SWOT analizi piyasadan çabuk silinmenizi önler.
Sektörünüzle ilgili yapacağınız SWOT analizi de sizi bekleyen tehditleri daha erkenden farketmenizi sağlayabilir. Gerekirse şirketinizi dönüştürmeniz gerektiğini size gösterebilir.
Şimdi gelelim e-ticaret sektörüne. E-ticaret sektörü özelinde bir SWOT analizi yapacak olsaydık, biz bu 4 maddeyi nasıl doldururduk.
STRENGTH – GÜÇLÜ YÖNLER
Daha düşük masraf, daha uygun fiyat.
E-ticaret sektöründe fiziksel mağazalara ihtiyaç duymadığınız için masraflarınız da daha düşük hale gelebilir. Bu da piyasada daha rekabetçi fiyatlar sunmanızı sağlar. Markalaşmak için doğru adımları atarak rakiplerinizden ayrışabilirsiniz.
Her yere her an satış.
Saat sınırlamanız yok, açık tutmanız gereken bir dükkanınız yok. Her an, her dakika siz uyurken bile satışlarınız devam eder. Satışlarınız ülke içineyse Türkiye’nin her yerinden müşterilerinize kolayca ulaşabilirsiniz.
WEAKNESS – ZAYIF YÖNLER
Görmeden alışveriş yapmak her zaman kolay değildir.
Örneğin bir kitap alışverişi için internetten satın almak kolaydır. Beklediğiniz şeyin üzerinize uyup uymaması gibi dertler bulunmaz. Fakat bazı ürünlerde müşteriler, denemeyi ya da görmeyi tercih eder.
Belli bir fiyatın üzerinde çok yüksek bir güven ihtiyacı doğar.
Yapacağınız alışveriş size göre ucuzsa internetten alırken çok zorlanmazsınız. Örneğin yeni aldığınız telefon için internetten telefon kılıfı almak iki kere düşünmenize sebep olmayabilir. Buna karşın elektronik aletler ya da lüks ürünlerde tanınmamış bir markadan online alışveriş yapmak birçok kişi için kolay olmaz.
OPPORTUNITIES – FIRSATLAR
Market büyümeye devam ediyor.
E-ticaretin pandemideki yükseliş hızı durulsa da önümüzdeki yıllar için projeksiyonlara bakıldığında toplam satışlar içindeki payının artması bekleniyor. Yani e-ticarete atılmak için hâlâ geç değil. Market büyümeye devam edecek ve potansiyel müşterileriniz de artmaya devam edecek.
Devlet teşvikleri ve destekleri var.
E-ihracat ve e-ticaret alanında devletin ve özel kurumların birçok destek, teşvik, kredi ve hibesi bulunuyor. Sektöre atılacak kişiler bu destekleri önceden araştırarak kuruluş aşamasındaki masraflarını düşürebilir. Düşük sermayeyle bile sektöre hızlı bir giriş yapabilir. Örneğin kadın girişimci destekleri konusundaki yazımızı inceleyebilirsiniz.
THREATS – TEHDİTLER
Veri güvenliği problemleri.
Kendi internet siteniz üzerinden yaptığınız satışlarda kullanıcının olabildiğince az verisini saklamalısınız. Müşterilerinizin birçok kişisel verisi sizden alışveriş yaptıkları sürece size emanet olur. Veri güvenliği e-ticaret şirketleri için önemli bir tehdittir.
Global tedarik zinciri problemleri.
Yurt dışı pazarlara ithalat mallarıyla çalışan şirketler pandemiyle birlikte tedarik zincirlerindeki krizlere cevap veremedi. Bu problem önümüzdeki yıllarda da farklı şekillerde karşımıza çıkabilir.
Giriş bariyerinin düşüklüğü.
E-ticaret, geleneksel ticarete göre giriş bariyeri çok daha düşük bir ticaret tipidir. Düşük bir ürün stoğuyla bile rakipleriniz ortaya çıkabilir. Yüksek sermayeli bir rakip hem fiyat kırarak hem de her yerde görünür hale gelerek satışlarınızı baltalayabilir.
E-Ticaret SWOT Analizinden Maksimum Fayda Görmek için Yapılması Gerekenler
E-ticarette yaptığınız SWOT analizini belli aralıklarla test etmelisiniz. Yani SWOT analizini yaptıktan sonra özellikle fırsatlar ve tehditler alanında neler yaptığınızı yıllık ya da çeyreklik periyotlarla kontrol edebilirsiniz. Zayıf yönlerinizi geliştirmek adına yaptıklarınız ve güçlü yönlerinizi koruyup korumadığınızı değerlendirmelisiniz.
SWOT analizinizi verimli olabilmesi adına verilere dayandırmalısınız. Bu sebeple maddeleri olabildiğince verilerle test edilebilecek şekilde eklemelisiniz. Bu noktada müşterilerinize kısa anketler yaparak da veri toplayabilirsiniz.
E-ticaret SWOT analizi özellikle küçük ve orta düzeydeki işletmelerin sektöründe fark yaratacak bir oyuncuya dönüşmesine yardımcı olabilir. Siz de SWOT analizinizi yaparak şirketinizi bir adım ileri taşıyabilirsiniz.
Konuyla alakalı sorularınız varsa bize yorum bırakabilirsiniz.
