“Türkiye’de ve dünyada e-ticaret büyüyor!”
Bu cümleyi kurmak için e-ticarete çok hakim olmaya, istatistiklere bakmaya ya da raporlar okumaya tabii ki gerek yok. Muhtemelen çevresindeki alışkanlıkları takip eden herkes özellikle de pandemi döneminde bu ve benzeri cümleleri kurdu.
Biz de Türkiye’de e-ticaret istatistikleri ve raporlardan çıkardığımız verilerle e-ticaretin ülkemizdeki büyümesini mercek altına alacağız.
Yazımızda Türkiye’deki en güncel e-ticaret istatistiklerini paylaşacağız. Güncel paylaşılan veriler 2021 yılına ait olduğu için yazımız 2021 yılı üzerinden istatistikleri açıklayacak. 2022 yılı bittiğinde de yazımızı son verilerle tekrar güncelleyeceğiz.
Türkiye’deki Toplam E-Ticaret Harcaması ve Adedi
E-ticaret istatistikleri adına en temel konu tabii ki yapılan toplam harcamalar ve sipariş sayıları. Biz de yazımızda bu istatistiklerle başlayalım.
- Türkiye’de e-ticaret harcamaları yıldan yıla artmaya devam ediyor. 2021 yılında bir önceki yıla göre %69’luk yükselişle toplam e-ticaret harcaması 381.5 milyar TL oldu.
- Perakende e-ticaret hacmi ise 234 milyar TL olarak gerçekleşti.
- Bu sayılarla birlikte 2021 yılında e-ticaretin gayrisafi yurt içi hasıla içindeki payı bir önceki yıla göre %24 artarak %5,1 oldu.
- Toplam e-ticaret sipariş adedi ise 2021 yılında 3 milyar 347 milyon adet oldu. 2020 yılında toplam sipariş sayısı 2 milyar 297 milyondu. Yani sipariş sayısındaki yıllık artış %46 oldu.
- 18-70 yaş arası nüfusa oranladığımızda 2021 yılında Türkiye’de kişi başına 4749 TL e-ticaret harcaması yapıldı. 2020 yılında kişi başı e-ticaret harcaması 2808 TL olmuştu. Burada da yüzde 69’luk bir artış gerçekleşmiş oldu.
Yorum: Türkiye’deki enflasyonist ortamın da etkisiyle toplam yapılan harcama, sipariş adedinden çok daha yüksek bir artış gösterdi. Bunun bir diğer sebebi de vatandaşların e-ticarete olan güveninin artması olabilir. Güven arttıkça daha yüksek bedellere sahip ürünleri de çevrim içi olarak sipariş etmiş olabilirler.
Türkiye’de E-Ticaret Harcamalarının İllere Göre Dağılımı
Türkiye’de e-ticaret istatistikleri adına şaşırtıcı bir detay da illere göre bakıldığında e-ticaretin oldukça dar bir alanda sıkışmış olmasıdır.
Türkiye’de açık ara en çok e-ticaret harcaması yapılan il İstanbul. Bu sürpriz bir istatistik gibi gözükmese de bunun tek nedeni yüksek nüfus değil. Kişi başına da en yüksek harcama açık ara İstanbul’da.
- 2021 yılında İstanbul’da kişi başına düşen e-ticaret harcaması 6.324 TL,
- Ankara’da 3.795 TL,
- İzmir’de ise 3.400 TL.
- Kocaeli, Antalya ve Bursa da kişi başı harcama anlamında en büyük 3 ilimizin hemen arkasından gelen diğer şehirler.
Toplam harcamaya baktığımızda ise Türkiye’deki toplam e-ticaret harcamalarının yüzde %37’si İstanbul’da gerçekleşti. İstanbul’u %9 ile Ankara, ve %6 ile İzmir takip ediyor. Yaklaşık %3,6 oranı ile Bursa ve Antalya, %2,5 oranı ile Kocaeli, yaklaşık %1,9 oranı ile Adana, Konya, Mersin ve Gaziantep de en çok harcama yapılan ilk 10 şehri tamamlıyor.
İstanbul – Ankara – İzmir’deki toplam e-ticaret harcamalarının diğer illere oranı 2020 yılında %72’ydi. 2021 yılında bu oran %68’e düştü. Yani diğer illerimizde de e-ticaretin büyüdüğünü görüyoruz.
Yorum: İllere göre gerçekleşen bu tablonun bir önemi de e-ticaret işletmelerinin kargo konusunda nasıl davranacaklarını belirlemeleri. Satışlarınızın büyük bölümü İstanbul’dan geleceği için kargo konusunda avantaj sağlamak adına deponuzun İstanbul’da olması size hız kazandıracaktır.
Satış yapacağınız ürün tipine göre müşterileriniz için hızlı kargo seçeneği önemliyse İstanbul içinde kurye seçeceğini de düşünebilirsiniz.
Türkiye’deki E-Ticaret İşletmelerinin Sayısı
Türkiye’de 2021 yılında e-ticaret yapan 484.347 işletme bulunuyor. Bu işletmelerin 472.604’ü satışlarını pazar yerleri üzerinden gerçekleştirirken yalnızca 26.442 ETBİS’e kayıtlı hizmet sağlayıcı olarak çalışıyor.
Yemek sektöründe faaliyet veren şirketleri çıkardığımızda ise toplam sayı 435.055 oluyor.
Yalnızca 14.669 işletme 2021 itibariyle hem kendi sitesi üzerinden hem de pazar yerleri üzerinden satış yapıyor. Yani toplam e-ticaret işletme sayısının yalnızca %3’ü hem kendi web sitesi hem de pazar yeri üzerinden satış yapıyor.
2021 yılında e-ticareti ilk defa yapan şirket sayısı ise 162.051.
İşletmelerin yüzde %74’ü yalnızca 1 pazar yerinde satış yapıyor. %12’si 2 pazar yerini tercih ediyor. 3 ve 4 pazaryerini kullananların oranı ise sırasıyla %6 ve %3.
Yorum: E-ticaret yapan işletme sayısı oldukça yüksek olmasına rağmen hem kendi web sitesi hem de pazar yerleri üzerinden satış yapan işletmelerin sayısı oldukça düşük. Bu sizin de fark yaratmanızı sağlayacak formül olabilir. Bu konuda e-ticaret sitesi kurmak yazımızı inceleyebilirsiniz.
Ortalama Sepet Tutarı E-Ticaret İstatistikleri
2021 yılında Türkiye’de e-ticarette ortalama sepet tutarı 110 TL’dir. En yüksek sepet tutarı ortalaması 182 TL ile kartlı işlemlerle yapılan alışverişlerde gerçekleşmiştir. Kapıda ödeme ile yapılan alışverişler 65 TL ile en düşük sepet tutarı ortalamasına sahiptir.
Sektörlere göre de ortalama sepet tutarı büyük farklılıklar gösteriyor.
- En yüksek sepet tutarı ortalamaları; 3621 TL ortalama ile konaklama ve 1202 TL ortalama ile havayolları kategorilerinde gerçekleşiyor.
- Takip eden diğer sektörlere baktığımızda giyim, ayakkabı ve aksesuar sektöründe 281 TL ve elektronikte 186 TL’lik paket ortalamalarını görüyoruz.
- En düşük paket tutarı ortalaması ise 54 TL ile yemek sektöründe.
Sektörlere Göre E-Ticaret Harcamaları
- 2021 yılında sektörlere göre yapılan toplam e-ticaret harcamalarına baktığımızda beyaz eşya ve küçük ev aletleri 52,9 milyar TL ile zirvede yer alıyor.
- Onu giyim aksesuar ve ayakkabı sektörü 24.2 milyar TL ile takip ediyor.
- En yüksek hacme sahip 3. sektör ise 21.4 milyar TL hacimle elektronik sektörü.
- Havayolları 18,3 Milyar TL, yemek 14,5 Milyar TL, gıda ve süpermarket 14 Milyar TL ile diğer dikkat çeken sektörler arasında.
2020 yılına göre sektörel bazlı e-ticaret harcamalarındaki artışlara bakıldığında %175 artışla konaklama (3,71 milyar TL), %162 artışla gıda ve süpermarket (13,9 milyar TL), %113 artışla seyahat, taşımacılık ve depolama (10,6 milyar TL) öne çıkıyor.
Ardından gelen diğer sektörler ise%98 artışla havayolları sektörü (18,2 milyar TL), %78 artışla yemek (14,5 milyar TL), %73 artışla beyaz eşya ve küçük ev aletleri (52,9 milyar TL).
Yıllık %69’luk toplam harcama ortalamasından daha az artış gösteren sektörler ise %59 artışla elektronik (21,36 milyar TL), %25 artışla giyim, ayakkabı ve aksesuar (24,2 milyar TL) sektörü olmuştur.
Türkiye’de E-Ticaret Ödeme Yöntemleri
2021 yılında ödeme yöntemleri bazında toplam e-ticaret hacminin %60’ını 227 milyar TL ile kartlı işlemler oluştururken , %3’ünü 11 milyar TL ile kapıda ödeme, %37’sini 144 milyar TL ile havale/EFT ödemeleri oluşturmaktadır.
Harcamaların %86’sı peşin ödeme ile yapılırken %14 taksitli olarak ödeme yapmaktadır. Sektörlere göre yapılan taksitli harcamalarda ise zirvede ev ve dekorasyon kategorisi yer alıyor. Ev ve dekorasyonda %70, beyaz eşyada %32, elektronikte %26, giyimde %27, seyahatte %14, konaklamada %17, havayollarında %11, kitap ve dergide ise %8 oranında taksitli işlemle alışveriş yapılıyor.
Yorum: Kartlı ödemelerin ağırlığının yüksek oluşu e-ticaret işletmelerinin eğer kendi siteleri üzerinden hizmet veriyorlarsa mutlaka sanal pos firmaları ile çalışması gerektiğini kanıtlıyor. Eğer taksitli ödemelerin yoğunluğunun yüksek olduğu bir sektörde çalışıyorsanız müşterilerinize taksit imkanı vermeniz de satışa dönüşüm yüzdelerinizi arttıracaktır.
E-Ticarete Dair Türkiye’deki Diğer İstatistikler
Türkiye’deki e-ticaret istatistikleri yukarıda bahsettiklerimizle sınırlı değil. Kısa kısa üstünden geçebileceğimiz bazı maddeleri de burada listeledik.
- Türkiye’de toplam site ziyaretlerinin e-ticarete dönüşüm oranı %2.1’dir.
- 2021 yılında tüm gönderiler içerisinde e-ticaret gönderilerinin oranı %58’dir.
- Günlere göre incelendiğinde Türkiye’de %16.6 ile en çok e-ticaret alışverişi yapılan gün cuma olurken en az e-ticaret alışverişi yapılan gün ise %9.1 ile cumartesi olmuştur.
- Aracı hizmet sağlayıcılar üzerinden yapılan alışverişlerin %52’si erkekler, %48’i kadınlar tarafından yapılmıştır.
- Aracı hizmet sağlayıcılardan yapılan e-ticaret alışverişlerinin %70’i mobil uygulamalar aracılığıyla gerçekleştirilmiş %25’i web, %5’i ise mobil web siteleri üzerinden yapılmıştır.
Yapılan toplam e-ticaret harcamalarının %92’si Türkiye’deki müşteriler tarafından Türkiye’deki web siteleri üzerinden yapılan alışverişleri kapsar. %4’ü Türkiye’deki müşterilerin yurt dışı web sitelerinden yaptığı harcamaları kalan %4 ise yurt dışındaki müşterilerin Türkiye’deki e-ticaret işletmelerinden yaptığı alışverişleri kapsamaktadır.
Türkiye’de E-Ticaret İstatistikleri ve Raporları Nasıl Bulunur?
Ticaret Bakanlığı tarafından kurulan eticaret.gov.tr adresi üzerinden Türkiye’deki yıllık e-ticaret raporlarına ve yapılan harcamalara dair detaylı bilgilere ulaşılabilir. Bu yazıdaki veriler de Ticaret Bakanlığı tarafından bu web sitesinde sunulan bilgilerden derlenmiştir.
Türkiye haricinde Avrupa’daki e-ticaret verileri hakkındaki istatistiklere de bu sitedeki haberler bölümünden erişmek mümkün.
E-ticaret sitesi kurmak için aracı olan Ideasoft gibi web siteleri de kendilerini kullanan işletmelere dair verileri zaman zaman paylaşırlar. Ideasoft’un sektörlere göre satıcılarının yaptığı toplam satışları görebileceğiniz bir sayfası da bulunmaktadır.
E-ticarete atılmak isteyenler için ilk önerimiz kendi sektörlerindeki rakipleri incelemeleri, Türkiye’deki e-ticaret istatistiklerine göz atmaları ve detaylı bir pazar araştırması yapmalarıdır. Yükselen e-ticaret rüzgarıyla kârlı çıkacak birçok şirket olmasının yanında bu süreçte batan şirketler de olacaktır. Kazanan tarafta yer almak için veriye güvenmeyi ihmal etmeyin.
Aklınıza takılan sorular varsa bize yorum bırakabilirsiniz.
