Son yıllarda değişen davranış kalıplarımızdan nasibini alan en önemli olgulardan birisi de alışveriş. Fiziksel mağazalara gitmeden istediğimiz ürünlere ulaşabilme arzusu, hayatımıza yepyeni bir kavram daha ekledi: “E-Ticaret”. Artık neredeyse aradığımız her ürünü online olarak bulabiliyoruz.
E-Ticaret kavramının hayatımızın merkezine yerleştiren en önemli aktörler ise hepimizin çok iyi tanıdığı sektörün büyük oyuncuları. Bu oyuncular satış çeşitleri, pazarlama yöntemleri, reklam stratejileri ve hitap ettikleri kitleler yönünden birbirinden ayrılsa dahi makro ölçekte en iyi e-ticaret siteleri haline geldiler. Bu yazımızda sizlere hem dünyadaki hem de ülkemizdeki en büyük ve en iyi e-ticaret sitelerini tanıtmaya çalışacağız.
Türkiye’deki En Başarılı E-Ticaret Siteleri
Türkiye e-ticaret atılımına erken başlayan ülkeler arasında yer alıyor. Şu an hala Türkiye’nin en büyük e-ticaret siteleri arasında sayılan Hepsiburada 2000 yılında online satışlara başlamıştı. Sonrasında eBay’in satın aldığı Gittigidiyor da eBay’in uluslararası pazarda yarattığı modeli Türkiye’de başarılı bir şekilde uyguluyordu.
Birçok sektörde olduğu gibi e-ticarette de her zaman ilklerden olmak avantaj olsa da şu an pazarın lideri olan Trendyol sektöre Hepsiburada gibi rakiplerinden daha geç girse de sektör lideri pozisyonuna gelmeyi başardı.
Trendyol
Bundan 12 yıl önce hayata geçen Trendyol ilk etapta daha çok moda ve hazır giyim üzerine bir hedef kitlesi belirlemişti. Bu yönüyle o dönemki rakipleri Hepsiburada ve GittiGidiyor’dan ayrılan bir tarafa sahip Trendyol, aradan geçen süre zarfı içinde ürün çeşitliliğini geliştirerek tamamıyla üçüncü parti satıcılar ile müşterileri buluşturan bir “pazar yeri” haline geldi. GittiGidiyor’un modelini satıcı yönünden benimsedi.
Yemek ve market sektörlerine de “pazar yeri” konseptiyle, “Trendyol Yemek” ve “Trendyol Market” isimleri altında iki sene önce giriş yapan Trendyol, 2018’de kendi bünyesinde kurduğu taşıma ağı “Trendyol Express” ile müşterilerine ürünlerini teslim etmeye başladı.
Şirket adına en önemli dönüm noktası, Çin merkezli Alibaba Group’un 2018 yılında yaptığı 728 milyon dolarlık yatırım oldu. Bu hamle sonrası piyasadaki rakiplerine oranla çok daha geniş bir hareket alanı kazanan Trendyol, görsel ve yazılı kanallarda daha agresif reklam ve pazarlama stratejileri uygulamaya başlayarak görünürlüğünü artırdı.
Geçtiğimiz yıl aldığı 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım ile 16,5 milyar dolar değerlemeye ulaşan Trendyol, “decacorn” olarak tabir edilen ilk Türk şirketi oldu. Pazar payı anlamında da Türkiye’nin en iyi e-ticaret sitesi konumunda.
Trendyol’un en önemli özelliklerinden biri, kendisinin müşteri kanalına direkt satış yapan bir platform olmaması. Pazar yeri konseptinde büyük firmalardan KOBİ’lere ve mikro ölçekteki satıcılara yer veren Trendyol hem web hem de mobil uygulamalarında UI/UX yönünden kullanıcı dostu bir anlayışı benimserken Türkiye’deki rakiplerine göre indirim dönemlerinin fazlalığı ile dikkat çekiyor.
Trendyol’da satış yapmak istiyorsanız Trendyol’da satış arttırma yazımızı inceleyebilirsiniz.
Hepsiburada
Türkiye’nin en iyi e-ticaret siteleri arasında Hepsiburada’yı saymamak mümkün değil. Türkiye’nin ilk e-ticaret şirketi olarak 2000’de kurulan Hepsiburada, yerel anlamda ülkenin en başarılı e-ticaret sitesi olarak uzun süreler zirvede kalmayı başardı. 2016 yılına kadar tamamen kendi dükkanlarıyla satış yapan Hepsiburada, bu yıldan itibaren denkleme üçüncü taraf satıcıları da sokarak “pazar yeri” kervanına katılan firmalar arasına girdi.
Aynı yıl tamamen kendine has bir dağıtım ağı kurmaya karar veren Hepsiburada, “hepsiJET” isimli kargo şirketiyle yerleşik kargo şirketlerine göre daha hızlı bir şekilde müşterilerine hizmet vermeye başladı.
Trendyol’un ardından ülkedeki en büyük ikinci pazar payına sahip e-ticaret şirketi olan Hepsiburada, anında market siparişi alanına bir numaralı rakibi Trendyol’dan bir sene öncesinde ilk etapta Carrefour ile anlaşarak “HepsiExpress” adı altında giriş yaptı. Aynı anda yemek alanında da sektörün önemli aktörlerinden McDonalds ile anlaşarak bir uygulamada iki ayrı hizmeti birden sunmaya başladı.
Geçtiğimiz yıl ABD borsası NASDAQ’ta halka arz edilen şirketin geçtiğimiz seneki toplam satış hacmi 26,2 milyar TL değerine, aktif müşteri sayısı ise 11,3 milyona ulaşmıştı.
Şirket son olarak kullanıcıları için “Hemen Al, Sonra Öde” özelliğini hayata geçirdi. Bu özellik müşterilerin satın aldığı ürünlerin bedelini bir ay sonra ödeyebilmesini sağlıyor. Hepsiburada bu özelliği Türkiye’de ilk kez kullanan şirketlerden biri oldu.
GittiGidiyor
2001’de açık artırma sistemini online pazara getirerek Türkiye e-ticaret sektörüne yeni bir soluk kazandıran GittiGidiyor, Hepsiburada ile ülkenin popüler e-ticaret sitelerinden biri oldu.
2007 yılında dünyanın en büyük e-ticaret sitelerinden biri halindeki eBay’in stratejik ortaklarından biri haline gelen GittiGidiyor, 2010 yılında açık artırma sistemine son vererek artık tamamen bir “pazar yeri” statüsüne geçti.
Sunduğu “Sıfır Risk” sistemi ile Türkiye’de hala bu alanda tek olma özelliği gösteren GittiGidiyor, bu sistemle alıcının ödediği ürün bedelini satıcıya aktarmadan bir havuzda topluyor ve alıcının onayı sonrasında satıcıya bedeli transfer ediyor.
2011 yılında, dört yıl önce stratejik iş ortaklığına gittiği eBay’in çoğunluk hisselerini almasıyla artık tamamen bir eBay şirketi haline gelen GittiGidiyor, sektördeki yerli rakiplerinden farklı olarak ne anında market hizmeti ne de yemek sektörüne adım atarak online “pazar yeri” statüsünde kalmayı tercih etti.
Dünyanın En Başarılı E-Ticaret Siteleri
Türkiye’deki en iyi e-ticaret sitelerinden bahsettikten sonra global anlamda da pazarın en büyük oyuncularına özellikle Amerika odağında bir bakış atmak istiyoruz. Uzakdoğu ve Hindistan gibi pazarlarda popüler farklı e-ticaret siteleri olsa da Türkiye’de de birçok kişi tarafından bilinen ve popüler olan şirketlerden bahsetmek istedik.
Amazon
1994’te eski bir Wall Street danışmanı halindeki Jeff Bezos’un internetin hayata geçişiyle gelecek gördüğü e-ticaret sektörüne kitaplarla başlangıcının meyvesi olan Amazon, hiç şüphesiz ki dünyanın en önemli ve en yüksek değere sahip e-ticaret oluşumu.
Kurulduğu aşamadan itibaren dört yıllık bir süre zarfında sadece kitap satışı yapan Amazon’un patronu Jeff Bezos, 1998’de ürün gamını artırarak Amazon’u neredeyse her çeşit ürünü satan bir e-ticaret portalına dönüştürdü.
Zaman içerisinde bir e-ticaret sitesinden çoklu hizmetler üreten bir IT devine evrilen Amazon bugün itibariyle bulut bilişim (Amazon Web Services), dijital içerikler (Amazon Prime, Amazon Music, Twitch) ve tüketici elektroniği (Kindle, Echo, Fire TV) alanında hizmetler sunuyor.
Geride bıraktığımız yılda 470 milyar dolar net gelir elde ettiği açıklanan Amazon’un toplam piyasa değeri ise toplam 1,5 trilyon dolar. Tek başına ABD e-ticaret pazarının %43,5’ine sahip Amazon, dünyadaki e-ticaret satışlarının ise (sıkı durun) %65’ine sahip. Amazon’u rakiplerinden ayıran en büyük özelliği “Fulfilled by Amazon”(FBA) programı. Bu program sayesinde üçüncü parti satıcılar sattığı ürünleri Amazon’a göndererek potansiyel kargo ve gümrük masraflarından kurtulmuş oluyor. Bu sayede Türkiye’de yaşayan biri bile Amazon deposuna ürün göndererek Amazon Amerika’da kolayca satış yapabilir.
Bütün teslimat süreci Amazon’un yükümlülüğüne giriyor. Dört sene önce ülkemiz pazarına giren Amazon, Türkiye’deki rakiplerine oranla daha az reklam görünürlüğüne önem verirken Türk kullanıcılarından daha çok hizmet kalitesiyle övgü alıyor. Türkiye haricinde 15 farklı ülkede daha pazar yeri bulunan Amazon, kendisi haricinde üçüncü parti ticaret kuruluşları ve bireysel satışlara izin veren bir e-ticaret oluşumu halinde.
eBay
Dünyanın en büyük e-ticaret şirketlerinden biri halindeki eBay’in 1995 yılında hayata geçerken amacı şirketler veya büyük işletmelerden ziyade insanların birbirleri arasında satış yaptığı ve bu satışların fiziksel bir mekâna ihtiyaç duymayan açık artırma usulüyle yapıldığı bir girişimdi.
Bu yönüyle ilk kez bir online açık artırma sitesi olma özelliği kazanan eBay, ayrıca bu açık artırmaların insanların sattığı ürünler üzerinden yapan ilk site haline de gelmişti.
ABD piyasasındaki en büyük rakibi Amazon’a kıyasla başka alanlarda hizmet vermeyi seçmeyen eBay, satıcı odaklı oluşundan ötürü bu yönden de Amazon’dan ayrışıyor. Geçtiğimiz sene 10,4 milyar dolar net gelir sağlayan eBay, hala kişisel veya küçük-orta ölçekte satış yapmak isteyenlerin ilk tercihi olmaya devam ediyor.
Siz de dünyanın en iyilerinden biri olan eBay’de satış yapmak istiyorsanız yazımızdan yararlanabilirsiniz.
Etsy
Amerika Birleşik Devletleri e-ticaret pazarındaki rakiplerine göre daha geç piyasaya girmesine ve daha niş bir kitleye seslenmesine rağmen Etsy, dünyanın en iyi e-ticaret siteleri arasına adını yazdırmayı başardı.
Etsy’yi Haziran 2005’te 4 ortak kurdu. Sitenin temel hedefi el yapımı, antika ve ustalık isteyen ürünleri satmak ve almak isteyenleri bir araya getirmek. İçerisinde takıdan ev dekorasyonuna birçok farklı ürün gamını bulunduran Etsy, özgünlüğü önde tutuyor ve kullanıcılarının da buna göre hareket etmesini istiyor.
Satıcılar yönünden bu işi hobi olarak yapanlardan tutun da profesyonel sanatçıların editoryal çalışmalarını sergilediği Etsy’de birçok satıcı dükkanlarını zaman içerisinde birincil gelir kaynağına dahi dönüştürüyor.
Bir nevi “sanal bir fuar” halindeki Etsy, seslendiği kitle ve satıcı ile alıcı arasında kurduğu bağ açısından Amazon ve eBay’den farklılaşmasına rağmen aynı zamanda bu iki dev ile rekabet içerisinde.
Etsy’de çoğu zaman ziyaret ettiğiniz bir butiğin Facebook veya Instagram linkini ziyaret edip ürünleri satan kişilerle arkadaşlık kurup fikir alışverişi edinme şansı yakalayabiliyorsunuz.
Etsy’nin eBay ve Amazon ile rekabetinin temel sebebi ise birçok el yapımı ürün satıcısının bu siteleri de satış için tercih etmeleri. Şirketin geçtiğimiz sene sonunda açıkladığı rakamlara göre 100 milyona yakın alıcı ve 7,5 milyon satıcı Etsy’de yer aldı.
Etsy’nin üç farklı alt girişimi daha bulunuyor. Bunlardan “Reverb”, müzik enstrümanlarına; “elo7”, Latin Amerika pazarındaki el yapımı ürünlerine ve “depop” ise Z kuşağına yönelik moda ürünlerine yönelik hizmet sunuyor.
Etsy’de satış yapmak istiyorsanız niş ürünler yazımızdan bu pazar yerine uygun ürünleri keşfedebilirsiniz.
İyi Bir E-Ticaret Sitesi Kurmak için Neye Dikkat Edilmeli?
Yazının başında belirttiğimiz gibi dünyanın ve Türkiye’nin en iyi e-ticaret siteleri sundukları yan hizmetler, seslendiği kitleler ve reklam-pazarlama stratejileri yönünden ayrışsalar dahi temel beş noktada başarıya ulaşmış vaziyetteler:
- Kullanıcı deneyimi ve kullanıcı arayüzü
- Hedef kitlelere uygun ürün stokları
- Reklam ve pazarlama stratejileri
- Kampanyalar
- Ödeme yöntemlerinin çeşitliliği
Yazımızda en iyi e-ticaret siteleri arasından seçtiklerimizin hikayelerini paylaştık. Türkiye’den ve Dünya’dan 3’er şirkete yer verdiğimiz yazımıza tabii ki farklı şirketler de dahil olabilir. E-ticaret sektörü büyüdükçe her geçen gün birçok büyük şirket de bu alanda söz sahibi olmak istiyor.
Farklı ve göz önünde olmayan örnekler arıyorsanız ilham verici e-ticaret sitesi tasarımları yazımıza da göz atabilirsiniz.
